Molenbeek Rebels Basketball: sociaal sportinitiatief dat Brusselse meisjes empowert
Molenbeek Rebels Basketball biedt maatschappelijk kwetsbare meisjes in de hoofdstad de kans om zich te ontwikkelen en hun eigen stem te vinden. Basketbal is daarbij een middel, niet het einddoel. De club helpt speelsters om te groeien in zelfvertrouwen en leiderschap, zowel op het veld als ernaast. Zo stoomt Molenbeek Rebels een nieuwe generatie jonge vrouwen klaar om mee te bouwen aan het Brussel van morgen.
Wenke Thewis, algemeen coördinator bij de Molenbeek Rebels, kreeg haar voorliefde voor basket niet met de paplepel mee. “Ik was al 16 jaar toen ik begon te spelen bij een club bij mij in de buurt”, vertelt ze. “Een meisjesploeg bestond daar niet, dus ik mocht meteen meespelen met de dames. Niet evident, want ik was een eerder verlegen kind. Maar ik had mijn sport gevonden, EN dus bleef ik plakken.”
In haar club stampte Wenke zelf een werking voor meisjes uit de grond. Na een tijdje kwam ze ook in het bestuur terecht. “Tijdens die vergaderingen voelde ik me altijd een buitenbeentje. Die club werd heel traditioneel gerund, en focuste vooral op de sportieve prestaties. ‘Dit moet toch ook anders kunnen’, dacht ik.”
Elk meisje dat dankzij de club groeit, stappen vooruit zet en op haar beurt haar eigen context gaat beïnvloeden: dat is hoe wij het liefst impact maken.
Geen gewone basketbalclub
In dezelfde periode engageert Wenke zich ook als vrijwilliger bij Foyer vzw in Brussel. Na haar studies komt uit die hoek de vraag om in de hoofdstad een kleinschalig basketbal project voor meisjes op poten te zetten. “Met BC Foyer Molenbeek speelden we echt in op een acute nood. Want het structurele sportaanbod voor meisjes in Brussel was en is bedroevend”, legt Wenke uit. “Vroeger konden meisjes uit de buurt enkel sporten als ze actief waren in het jeugdwerk, of deelnamen aan een werking voor maatschappelijk kwetsbare jongeren. Brussel had op dat moment één andere basketclub voor meisjes, maar die ligt in Ganshoren en is bovendien Franstalig.”
Na 10 jaar richten Wenke en haar meisjes een eigen club op, los van Foyer vzw. De officiële start van Molenbeek Rebels Basketball. “We gingen langs bij de Brusselse jongerenwerkingen om reclame te maken voor de Rebels. Vanaf dat moment is het snel gegaan”, herinnert Wenke zich. “Elke week stonden er nieuwe meisjes voor de deur. Wat ons uniek maakt, is dat we vanaf dat prille begin hebben ingezet op een sterke omkadering op vlak van welzijn. Zo gaan we regelmatig in gesprek met de leerkrachten of ouders van onze leden.” En dat is nodig, want veel Molenbeekse meisjes groeien op in maatschappelijk kwetsbare gezinnen, of hebben ouders met een migratieachtergrond. Wenke: “Voor hen is dat niet altijd evident, een dochter die gaat sporten. Zonen, die moeten absoluut gaan voetballen, want het moest maar eens de volgende Vincent Kompany worden. Dat ze misschien ook de volgende Emma Meesseman onder hun dak hebben wonen, daar staan ouders veel minder bij stil (lacht)”
Piepjonge vrijwilligers boordevol engagement
Amper 5 jaar na de opstart is Molenbeek Rebels uitgegroeid tot een sociaal-sportieve praktijk met 300 speelsters tussen 4 en 27 jaar. “Gelijkheid, gedeeld leiderschap, gelijkwaardigheid en eigenaarschap zijn de rode draad doorheen alles wat we doen”, vertelt Wenke. “Onze meiden leren hier al vanaf jonge leeftijd wat het betekent om verantwoordelijkheid op te nemen. Van op het basketbalplein tot in het bestuur van de club: overal zijn het de meisjes zelf die aan het roer staan. Ze leiden onze jaarlijkse clubdag in goede banen, staan achter de bar als de cafetaria open is en organiseren info-momenten om over de club te vertellen. Door die engagementen bij ons leren ze wat hun talenten zijn en wat hen minder goed ligt. Elk meisje dat dankzij de club groeit, stappen vooruit zet en op haar beurt haar eigen context gaat beïnvloeden: dat is hoe wij het liefst impact maken.”
Menstratie uit taboesfeer halen
Dat het zelfvertrouwen van de meisjes een flinke boost krijgt, vinden ze hier minstens even belangrijk als sportief succes. “Wij geloven in hen, soms nog voor ze in zichzelf durven geloven”, beaamt Wenke. “Sommige meisjes zien zichzelf bijvoorbeeld nooit coach worden. Tot ze het eens proberen, en dan met een smile tot achter hun oren van het veld komen. In de tijd dat ze bij ons zijn, zien we hen groeien. Letterlijk én figuurlijk.”
De Rebels doen ook dingen die buiten hun comfortzone liggen, zoals lezingen en workshops geven. Wenke: “Sportclubs, jongerenwerkingen en zelfs bedrijven blijken veel interesse te hebben in onze visie op gedeeld leiderschap en eigenaarschap. Voor hen is het boeiend om te kijken welke elementen ze zelf kunnen toepassen in hun eigen werking. Enkele meisjes uit de club hebben nu op eigen initiatief ook een workshop over menstruatie ontwikkeld. Met ‘Verander de regels’ willen ze dat thema voor jonge sporters bespreekbaar maken.”
De toekomst van Brussel is vrouwelijk
De komende jaren is er in Brussel nog meer dan genoeg werk aan de winkel voor meisjes en vrouwen, zegt Wenke. “Het is niet te onderschatten hoeveel druk zij ervaren. Bij gezinnen met een migratie-achtergrond zijn zij vaak de eerste generatie waar meisjes de kans krijgen om te studeren. Dat maakt dat ouders vaak veel van hen verwachten. Maar vergis je niet: ook onze Rebels zelf zijn heel ambitieus. Dat komt omdat ze intussen heel wat rolmodellen hebben om naar op te kijken: meisjes uit de club die intussen op de topsportschool zitten, of dames die na de universiteit een mooie job hebben gevonden.”
Voor de toekomst hebben ze bij Molenbeek Rebels één heel concrete droom: een eigen zaal en een kantoor. “Want nu pendelen we al 5 jaar tussen 4 verschillende sporthallen”, aldus Wenke. “Om onze omkadering nog verder te kunnen versterken, zijn we ook bezig met een dossier voor het departement Jeugd. Daarmee hopen we erkend te geraken als werking met maatschappelijk kwetsbare jongeren. Want het Brussel van de toekomst? Daarin zie ik een heel belangrijke rol weggelegd voor vrouwen met een migratie-achtergrond”
Molenbeek Rebels Basketball - Facts & figures
- BC Foyer Molenbeek: opgericht in 2009 vanuit Foyer vzw
- Molenbeek Rebels Basketball: opgericht in 2019 door de meisjes zelf
- Aantal betaalde medewerkers in vte: 3
- 100 vrijwilligers tussen 11 en 25 jaar
- 300 speelsters die basketbal spelen op 3 verschillende niveau’s
- 4 locaties in Molenbeek en Koekelberg
Molenbeek Rebels Basketball
opgericht door de meisjes zelf in 2019